Hoe werkt het intervisiemodel: COMPAS?
Tunnelvisie, steeds in hetzelfde rondje draaien, door de bomen het bos niet meer zien, van het kastje naar de muur.
Je herkent het vast: een lastige hulpvraag waar je niet direct een antwoord op hebt. Hoe langer je erover nadenkt, hoe verder je van een mogelijke oplossing komt, althans zo voelt het soms.
In de meeste gevallen helpt het dan om eens hardop te denken met een aantal collega’s. Wil je nog een laagje dieper dan werkt intervisie perfect.
Dat vonden de IB-ers van een groot bestuur ook. Ze vroegen me begin dit jaar om hen te helpen met het opzetten van een intervisiegroep.
De eerste bijeenkomst is inmiddels geweest en ik kan zeggen: meer dan succesvol.
Maar wat nou als je de mogelijkheid tot intervisie niet hebt?
Probeer dan eens deze intervisiewerkvorm. Prima in duo’s en je kan hem zelfs alleen gebruiken.

Wat is intervisie?
Intervisie is een gesprek tussen professionals. In dat gesprek staat een hulpvraag van een van de deelnemers centraal. Je werkt bij voorkeur in een groep van 6-8 mensen.
Belangrijk bij intervisie is dat de basishouding van de deelnemers uitgaat van vragen stellen.
Natuurlijk kom je om een stapje dichterbij de oplossing van jouw uitdaging te komen.
Het uitgangspunt bij intervisie is dat je dat vooral doet door de antwoorden die je zelf geeft op de open vragen die je intervisiecollega’s stellen.
Die geven meer inzicht en daardoor kom je beter tot een passende volgende stap.
Bij intervisie is er geen voorzitter. Elke intervisiebijeenkomst wordt geleid door iemand die faciliteert en deelnemers scherp houdt op het gekozen intervisiemodel.
Diegene die faciliteert houdt de tijd in de gaten, zorgt dat mensen zich houden aan de gemaakte afspraken en alleen datgene doen wat er op dat moment in het model aan bod komt (dus geen adviezen geven als je in een vragenronde zit)
Er zijn legio intervisiemodellen, met elk hun eigen insteek. Daar waar de een vooral lekker gaat op een model waarbij er duidelijke en logische stappen zijn, zal de ander beter gedijen bij een model waar de emotie veel meer ruimte krijgt.
Voor elk wat wils dus.
De meeste intervisiemodellen gaan uit van groepen tussen de 6 en 10 deelnemers.
Het COMPAS-model werkt ook goed in kritische duo’s en ik gebruik hem ook wel eens als ik zelf hardop wil denken.
Gebruik je COMPAS
Het compasintervisiemodel is goed in te zetten in duo’s of zelfs alleen.
Met het model doorloop je de volgende stappen:
Context: voor welke vraag zoek je een oplossing?
Geef kort relevante informatie van je casus. Wat doet er echt toe?
Wat is de vraag waar je een antwoord op wil hebben?
Welke aanwezige informatie moet je echt hebben om daar antwoord op te kunnen geven? Mist er misschien nog informatie?
Zit er ook een vraag verstopt onder de vraag die je formuleerde?
Oplossing: Wat zou de oplossing veranderen?
Stel, je zou aan het einde van de dag de perfecte oplossing vinden voor jouw vraag. Wat zou er dan veranderen? Voor wie allemaal? Durf hier echt te dromen alsof alles lukt.
Motivatie: Waarom zouden we zoeken naar een oplossing?
Wat is eigenlijk precies de reden dat je de vraag stelde? Waarom voelt het als iets dat opgelost moet worden?
Wie heeft er baat bij als je een oplossing vindt? En wie heeft er last van als je niks doet?
Wat is jouw rol in dit geheel?
Progressie: Wat werkt er al?
Natuurlijk hebben jullie niet stil gezeten. Nu je weet waar het pijnpunt precies zit, kun je ook heel gericht kijken naar zaken die jullie al doen die werken.
Probeer uit te pluizen hoe het komt dat dit zo goed werkt.
Appreciatie: Welke hulpmiddelen kan je nog meer inzetten?
Nu je weet wat werkt, komen er misschien wel meer dingen bovendrijven die waardevol kunnen zijn? Doordat je in de vorige stap hebt bedacht waarom iets succesvol was, kun je makkelijker nadenken wat nog meer helpend zou zijn?
Denk daarbij aan leerling, leerkracht en groep. Misschien heeft de groep ook wel iets nodig.
Stap: Welke stap wordt er gezet? Maak een concreet actieplan met tijdpad. Noteer bij elke actie wie deze gaat oppakken. Hebben jullie misschien iets nodig van iemand die niet bij het overleg was? Wie gaat deze persoon vragen?
Wanneer je het COMPAS-model eenmaal onder de knie hebt, zou je het ook goed kunnen gebruiken voor bijvoorbeeld een leerlingbespreking.
Behoefte aan een aantal andere werkvormen voor intervisie?
Ik schreef ook een blog over 3 minder bekende intervisievormen. (en een aantal handige tips als je nog niet zo bekend bent met intervisie)
Probeer ook eens andere intervisievormen. In de intervisiewijzer vind je 20 werkvormen.
Kort en bondig omschreven, met een duidelijk stappenplan per werkvorm.
Lekker om binnen handbereik te hebben.